آشنایی با دوربین های رادیوگرافی

دوربین پرتونگاری صنعتی (محفظه پرتودهی)

وسیله ای است که چشمه پرتوزا داخل حفاظ آن قرار میگیرد . این محفظه دارای حفاظ از جنس اورانیوم تهی شده می باشد .

چشمه و نگهدارنده آن (هولدر) در مرکز محفظه قرار گرفته و توسط تجهیزات ایمنی و سیستم قفل , نگهداری و حمل ایمن چشمه پرتوزا را ممکن میسازد .

با اتصال دوربین به تجهیزات جانبی , یعنی کرنک (کنترل از راه دور) و لوله هدایت (گاید تیوپ) امکان خروج چشمه از محفظه پرتودهی به نوک لوله هدایت و پرتودهی جهت انجام عملیات پرتونگاری ممکن  میگردد .

کنترل کیفی دوربین های پرتو نگاری

جهت حصول اطمینان از صحت عملکرد کلیه قسمت های دوربین پرتونگاری ,  این دستگاه ها باید توسط مراکز واجد صلاحیت دارای پروانه , کنترل کیفی شوند .

نکته قانونی : کنترل کیفی دوربین های پرتونگاری می بایست قبل از بارگزاری , توسط مراکز مورد تایید واحد قانونی و دارای پروانه اشتغال در زمینه کنترل کیفی دوربین های پرتونگاری صورت پذیرد.

کنترل میزان نشتی پرتو در سطح دوربین پرتونگاری

لازم است تمام سطوح دوربین بلافاصله پس از بارگزاری , توسط واحد متولی و سپس بصورت روزانه توسط مراکز پرتونگاری به وسیله یک دزیمتر کالیبره شده , دزیمتری گردد .

حداکثر نشتی مجاز پرتو برای دوربین های پرتونگاری در بارگزاری کامل , برابر با ۲ میلی سیورت بر ساعت در سطح دوربین می باشد .

حداکثر آهنگ دز مجاز در سطوح دوربین = ۲ میلی سیورت × (پرتوزایی چشمه ÷ ظرفیت دوربین)

آشنایی مختصر با دوربین های رادیو گرافی

دوربین تکاپس دلتا : 

این دوربین از جمله دوربین های رادیوگرافی موجود در بازار می باشد که در حال حاضر در شرکت پارس ایزوتوپ-صنعتی بارگذاری می گردد.این دوربین دارای وزن ۲۲٫۷ کیلوگرم و ظرفیت بارگذاری ایریدیم – ۱۹۲ تا حداکثر  ۱۵۰ کوری می باشد:

دوربین تکاپس سیگما :

از دیگر دوربین هایی که در حال حاضر دارای مجوز فعالیت می باشد می توان به دوربین تکاپس سیگما اشاره کرد که داری وزن ۲۴ کیلوگرم و ظرفیت بارگذاری ایریدیم – ۱۹۲ تا حداکثر ۱۳۰ کوری می باشد.

دوربین سومی که در حال حاضر دارای مجوز بارگذاری چشمه ایریدم – ۱۹۲ است، دوربین گامامت TSI می باشد.
این دوربین  در دو مدل دارای ظرفیت بارگذاری چشمه ایریدیم – ۱۹۲ تا حداکثر ظرفیت بارگذاری ۸۰ یا ۱۳۵ کوری – بسته  به مدل دوربین – می باشد.

در حال حاضر شرکت پارس ایزوتوپ-صنعتی با توجه به امکانات تحت اختیار مرجع رسمی تخلیه ، بارگذاری و کنترل کیفی دوربین های رادیوگرافی در ایران می باشد.

تخلیه : 

از آنجایی که چشمه های رادیواکتیو Ir-192 دارای نیمه عمر در حدود ۷۴ روز می باشند پس از گذشت مدت زمانی به تشخیص شرکت دارنده دوربین های رادیوگرافی چشمه باید تعویض شود و جهت پسمان تحویل واحد پسمانداری گردد،
در حال حاضر تنها رابط رسمی با واحد پسمانداری سازمان انرژی اتمی ایران شرکت پارس ایزوتوپ-صنعتی می باشد که پس از تخلیه دوربین چشمه موجود را تحویل واحد پسمانداری می دهد

بارگزاری : 

این شرکت تنها مرجع رسمی و مورد قبول واحد حفاظت در برابر اشعه سازمان انرژی اتمی ایران جهت بارگذاری دوربین های رادیوگرافی در ایران است،
که با توجه به نوع دوربین و چشمه مورد نیاز این عملیات داخل هات سل های موجود در شرکت در محیطی کاملا ایمن صورت می پذیرد

کنترل کیفی :

کلیه خدمات کنترل کیفی و تعمیرات مربوط به دوربین های رادیوگرافی توسط شرکت پارس ایزوتوپ-صنعتی انجام می پذیرد

لطفا جهت اطلاع از قیمت های مصوب تخلیه ، بارگذاری و کنترل کیفی با واحد بازرگانی تماس حاصل فرمائید

تست های غیر مخرب چیست ؟

آزمایش تست های غیر مخرب روش هایی از بازرسی است که در آنها یک قطعه بدون تغییر،یا از بین رفتن مورد آنالیز قرار گرفته و مواد آزمایش شده در فرآیند تست از بین نمی رود،
و کارایی یک قطعه بدون تغییر ویا از بین رفتن مورد بررسی قرار میگیرد.

انواع روش های تست های غیر مخرب : 

− روش مایع نافذ

− ذرات آهن ربایی

− جریان مخالف

− مافوق صوت

− پرتونگاری نوترون

− پرتونگاری گاما

− آزمون انتشار امواج صوتی

− بازرسی چشمی

رادیوگرافی صنعتی چیست؟

یکی از روش های تست های غیرمخرب ، استفاده از پرتوهای ایکس و گاما در کنترل کیفیت و بررسی یکپارچگی ساختار مواد به صورت تست های غیرمخرب بوده که به آن رادیوگرافی صنعتی می گویند

مزایای پرتونگاری گاما با پرتونگاری ایکس

چشمه پرتودهی ابعاد کوچکتری دارد و قابلیت استفاده در هر محل و موقعیتی را دارد.

انتشار پرتو گاما در هرجهت یکنواخت بوده و همین امر موجب پرتودهی وسیع(پانوراما) می شود،
بنابراین می توان به جای چندین پرتو یکسو شده، از یک چشمه استفاده کرد.

در رادیوگرافی صنعتی با منابع گاما ، به منبع تغذیه ی ویژه نظیر برق و آب خنک کننده و … احتیاجی نیست
و برای تست های خارج از محل ، ارزان تر و ساده تر از روش دیگر است.

پرتوهای گاما در اثر واپاشی هسته ی ایزوتوپهای رادیواکتیو ایجاد می شود که در رادیوگرافی صنعتی اغلب از ایزوتوپ های مصنوعی مانند ایریدیوم ۱۹۲ – کبالت ۶۰ – سزیم ۱۳۷ استفاده می شود.

این چشمه های پرتوزا به منظور رسیدن به سطح پایدار ، دائما” واپاشی نموده و پرتوهایی نظیر آلفا و بتا و گاما تولید می کنند.

نفوذ پرتوهای آلفا و بتا کم می باشد. بنابراین رادیوگرافی صنعتی با پرتو گاما انجام می شود.

چشمه های گاما داخل محفظه ی دوربین پرتونگاری ، نگهداری می شود.