اگر فردی در محیط پرتوی دچار حادثه شده و زخمی شود، به‌طوری که احتمال رود که جراحتش به مواد پرتوی آلوده باشد، رفع آلودگی چگونه انجام خواهد شد؟

مسئول فیزیک بهداشت یا سرپرست تیم عملیات، در چنین مواقعی مسئولیت مهمی به‌عهده دارد. او به دلیل اهمیت موضوع و جلوگیری از آلودگی داخلی، بعد از تحویل بیمار، مسئولیت بررسی و  نظارت کامل بر لباس و دستکش‌های افراد تیم انتقال بیمار و اطمینان از عدم آلودگی و در صورت نیاز رفع آلودگی را بر عهده دارد.

نکته:
آمبولانس و تجهیزات داخل آن هم بایستی از نظر آلودگی بررسی شوند. افراد و تجهیزات غیر آلوده را می‌توان از محل خارج کرد.در بیمار آلوده، رسیدگی به زخم‌های باز اولین اولویت‌ است و رفع آلودگی ورودی های بدن در اولویت دوم قرار دارد.

نکته بسیار مهم:
در صورت وجود هرگونه وضعیت پزشکی تهدید کننده حیات، رفع آلودگی را متوقف کرده و تا زمان نجات بیمار از حالت اورژانسی، آن را به تعویق می‌اندازیم.
برای شروع، ابتدا لباس‌های آلوده بیمار را درآورده و به رفع آلودگی زخم می‌پردازیم.
پانسمان روی زخم یکی از مهمترین نمونه‌های بیمار برای ارزیابی از نظر میزان آلودگی است.
هیچگاه از درمان یک بیمار آلوده به مواد پرتوزا نترسید. تا به‌حال هیچکس به دلیل درمان یک بیمار آلوده، دز قابل توجهی دریافت نکرده است. اما در هر حال باید قواعد کلی، از جمله رعایت فاصله را تا حد ممکن در نظر داشت.
برای بررسی پانسمان، آن را داخل یک کیسه پلاستیکی مناسب قرار داده، میزان دز قرائت شده را ثبت و برای آزمایش ارسال می‌کنیم.
دزیمتری نمونه باید در زمان گذاردن آن در کیسه انجام شود تا احیاناً دز مربوط به زخم، به آن اضافه نگردد.
در مرحله بعدی باید از زخم دزیمتری دقیقی انجام شود.
پروب یا پایشگر دزیمتر باید در یک سانتی‌متری زخم نگه داشته شده و به آرامی حرکت داده شود.
باید ناحیه آلوده را دقیقاً مشخص کنیم و ارقام ثبت شده را به‌صورت شمارش در دقیقه یادداشت نماییم.
بعد از انجام رفع آلودگی‌های بعدی، ارقام مجدداً با ثبت زمان یادداشت خواهند شد تا با ارقام قبلی مقایسه شود.
حالا باید زخم را رفع آلودگی کنیم. یعنی مواد پرتوزا را از داخل زخم بشوئیم.
زخم را باید به گونه‌ای شست که آب از داخل آن به بیرون بجهد تا آلودگی‌ها را با خود خارج سازد.
اقدامات لازم برای جلوگیری از آلوده شدن اطراف بیمار و محل باید از پیش انجام شده باشد.
اولین شستشو باید خیلی آرام و بدون فشار زیاد انجام شود.
زخم به‌وسیله گاز استریل خشک می‌شود. از هر گاز فقط یک‌بار استفاده شده و برای خشک کردن مجدد باید از گاز دیگر استفاده کرد.
شستشوی زخم را چندین مرتبه انجام داده تا آلودگی به حداقل ممکن برسد.
گاهی به برداشتن قسمتی از پوست زخم با تیغ جراحی نیاز پیدا کرده و یا بخش‌های آلوده را باید ببریم.
زمانی که رفع آلودگی به پایان رسید، باید ناحیه را داخل یک پوشش ضد آب پیچیده و در صورت نیاز آن را با پوشش مناسبتری بانداژ کرد.
در مورد بخیه و جراحی‌های احتمالی باید با توجه به وضعیت پزشکی فرد تصمیم گرفت و مسائل پرتوی را در اولویت دوم قرار داد.