سزیم:

سزیم عنصری با عدد اتمی ۵۵ و با نماد Cs است. این عنصر نخستین عنصری است که با تجزیه طیفی کشف شد. از گروه فلزهای قلیایی است که در گروه IA و در دوره ششم جدول تناوبی جای دارد. دارای عدد اتمی ۵۵، جرم اتمی ۱۳۲٫۹۰۵۵، ظرفیت ۱ است و تنها ایزوتوپ پایدار آن سزیم۱۳۳ است.

سزیم فعال‌ترین فلز جدول تناوبی می‌باشد.فلزی است با جلای نقره‌ای که در جزئی بالاتر از دمای اتاق مایع می‌شود. در زیر نقطه ذوب، جامد و نرم است، به شدت فعال است. آب را تجزیه می‌کند و هیدروژن آزاد می‌کند که بلافاصله آتش می‌گیرد. همچنین با اکسیژن، هالوژن‌ها، گوگرد و فسفر به شدت واکنش می‌دهد که این واکنش با احتراق خود به خود همراه است. جرم حجمی آن ۱٫۹۰، نقطه ذوب ۲۸، نقطه جوش ۷۰۵ درجه سانتی گراد، سختی مو ۰٫۲ است. سزیوم از لحاظ نیروی محرکه برقی در بالاترین وضع قرار دارد، همچنین پایینترین نقطه ذوب را در میان فلزهای قلیایی داراست. در اسیدها و الکل محلول است. دارای سمیتی ضعیف و شعله‌ای بنفش است.

سزیم – ۱۳۷:

سزیم-۱۳۷  یا رادیوسزیم، یک ایزوتوپ رادیواکتیو سزیم است که به عنوان یکی از محصولات بیشتر شناخته شده شکافت هسته ای اورانیم-۲۳۵ و دیگر ایزوتوپهای قابل شکافت در راکتورهای هسته ای و سلاح‌های هسته ای تشکیل می‌شود. این یکی از مشکل سازترین محصولات شکافت با عمر کوتاه تا متوسط است چرا که به راحتی حرکت می‌کند و در طبیعت به دلیل حلالیت زیاد متداول‌ترین ترکیبات شیمیایی سزیم در آب یعنی نمکها، گسترش می‌یابد.

سزیم-۱۳۷ دارای نیمه عمری حدود ۳۰٫۱۷ سال است. درباره ۹۴٫۶٪ آن با واپاشی بتا به یک ایزومر اتمی شبه پایدار باریم واپاشیده می‌شود. باقی مانده به‌طور مستقیم باریم-۱۳۷ را جذب می‌کند که پایدار است. باریم-۱۳۷ نیمه عمر حدود ۱۵۳ ثانیه دارد و عامل تمام انتشارات اشعه گاما در نمونه‌های سزیم-۱۳۷ است. باریم فراپایدار با انتشار اشعه گاما با انرژی ۰٫۶۶۱۷ مگاالکترون ولت فرو می‌ریزد. به‌طور کلی ۸۵٫۱ درصد از واپاشی سزیم-۱۳۷ منجر به انتشار پرتو گاما به این شیوه می‌شود. یک گرم سزیم-۱۳۷ دارای اکتیویته ۳٫۲۱۵ ترا بکرل (TBq) است.

عنصر سزیم-۱۳۷ یکی از مواد رادیو اکتیو مصنوعی است -که در حالت عادی در طبیعت یافت نمی شود- و در اثر حادثه چرنوبیل در محیط پراکنده و کشورهای مشترک المنافع، اروپای شرقی واحتمالاٌ قسمت هایی از استان اردبیل را نیز تحت تأثیر قرار داده است. بنا به اهمیت موضوع با نمونه برداری از آب و خاک اطراف دریاچه شورابیل ، احتمال وجود این ماده بررسی و مقدار آن با استفاده از دستگاه گاما اسپکترومتر با دتکتور نیمه هادی ژرمانیم خالص با رعایت کلیه شرایط واستانداردهای مرتبط IAEA و ASTM در آزمایشگاه جابر ابن حیان سازمان انرژی اتمی ایران ، اندازه گیری گردید که نتایج بدست آمده دلیل بر وجود عنصر سزیم در خاک اطراف دریاچه شورابیل که می تواند ناشی از حادثه چرنوبیل باشد و دلیل عدم وجود این عنصر در آب بوده و مقدار آن در آب دریاچه همواره کمتر از حد تشخیص دستگاه می باشد.

سزیم – ۱۳۷ به طور عمده در چشمه های بسته شده کاربرد دارد و گاهی نیز با اکتیویته بالا در چشمه های دیگر به کار می رود.سزیم – ۱۳۷ از محصولات شکافت به صورت تقریبا بدون حامل ویا سرانجام با باریم به عنوان حامل تولید می شود و متداولترین نوع تجاری آن محلول هیدروکلریک و اسید نیتریک می باشد